درد استخوان دنبالچه
احتمالا تا زمانی که برای شما ایجاد درد و ناراحتی بکند به استخوان دنبالچه فکر نخواهید کرد. استخوان دنبالچه در مرکز انتهاییترین بخش ستون فقرات و در بالای باسن شما قرار دارد. این استخوان از چند مهره تشکیل شده و با آن که کوچک است نقش مهمی را در بدن ایفا میکند؛ تعادل شما را به هنگام نشستن حفظ میکند و همچنین فضای عبور بسیاری از تاندونها، ماهیچهها و رباطها از این قسمت بدن را فراهم میکند.
ممکن است پزشک شما این استخوان را با نام پزشکی آن یعنی ٬٬کوکسیکس٬٬ نام ببرد. این واژه از یک کلمه یونانی به معنای ٬٬فاخته٬٬ میآید، چرا که استخوان دنبالچه به نوک این پرنده شبیه است. به درد در استخوان دنبالچه ٬٬کوکسیداینیا٬٬ نیز گفته میشود.
درد در استخوان دنبالچه میتواند خفیف و یا بسیار شدید باشد. درد در این ناحیه با نشستن و یا برخاستن از صندلی و یا هنگامی که در حالت نشسته به عقب تکیه میدهید بیشتر میشود. استفاده از توالت و داشتن رابطه جنسی نیز ممکن است دردناک باشد. همچنین در برخی موارد زنان مبتلا به آسیب دیدگی دنبالچه، در طی دوران قاعدگی در این ناحیه احساس درد میکنند.
درد دنبالچه گاهی میتواند تا پایین پا نیز سرایت کند. ایستادن و یا راه رفتن، با کاهش فشاری که بر روی استخوان دنبالچه است، موجب کاهش درد آن میشود.
علت درد دنبالچه
درد دنبالچه ممکن است پس از نشستن برای مدتی طولانی بر روی سطحی سخت و ناراحت ایجاد شود. افتادن بر روی باسن و یا ضرب دیدگی و تروما نیز میتواند منجر به کبودی، در رفتگی و جابجایی یا شکستگی استخوان دنبالچه شود.
آسیب دیدگی مفصل به دلیل انجام حرکات تکراری و یا فرسایش آن در پی کهولت سن نیز میتواند به درد دنبالچه بیافزاید. در سه ماه پایانی بارداری، رباطهای اطراف و متصل به استخوان دنبالچه شلتر و آزادتر شده تا برای نوزاد جای بیشتری ایجاد شود، به همین دلیل احتمال ابتلا به درد دنبالچه در زنان ۵ برابر مردان است. همچنین داشتن اضافه وزن احتمال ابتلا به مشکلات استخوان دنبالچه را افزایش میدهد، اما کاهش ناگهانی وزن نیز میتواند بالشتکهای چربی اطراف دنبالچه را از بین ببرد که بدون این لایههای چربی، احتمال آسیب دیدگی این استخوان افزایش مییابد.
در موارد نادری علت درد در استخوان دنبالچه میتواند وجود تومور و یا عفونت باشد.
در زمان احساس درد در استخوان دنبالچه چه باید کرد؟
درد استخوان دنبالچه یا کوکسیداینیا، اغلب پس از گذشت چند هفته و یا چند ماه بدون درمان از بین میرود. موارد زیر برای کاهش درد در طی این زمان مفید خواهند بود:
- خم شدن به جلو هنگام نشستن
- نشستن بر روی بالشهای طبی حلقهای نشیمنگاه
- سرد و یا گردم کردن محل درد
- مسکنهای بدون نسخه مانند استامینوفن، ایبوپروفن یا آسپیرین
اگر درد دنبالچه شما بهبود نیافت (درد دنبالچه مزمن) و یا شدید بود و بیش از چند روز طول کشید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. درد دنبالچه در بیشتر موارد جدی نیست، اما در برخی موارد میتواند نشان از یک اختلال جدی باشد. برای تشخیص علت درد، مانند شکستگی و یا وجود تومور، میتوان از عکس برداری با اشعه ایکس یا MRI استفاده کرد. تصویر برداری معمولا هم به حالت نشسته و هم به حالت ایستاده انجام میشود. پزشک همچنین با معاینه بالینی در اطراف استخوان دنبالچه به دنبال غدهای میگردد که ممکن است با فشار آوردن به استخوان دنبالچه، موجب درد این استخوان شده باشد.
درمان درد دنبالچه
- فیزیوتراپی: دکتر فیزیوتراپ میتواند تکنیکهای آرام کردن و تسکین درد لگن را به شما نشان دهد.
- درمانهای دستی: ماساژ مفاصل متصل به استخوان دنبالچه میتواند به کاهش درد آن کمک کند. درمان دستی درد دنبالچه معمولا از داخل مقعد انجام میشود.
- دارو: تزریق یک داروی بیحسی موضعی در دنبالچه میتواند درد این ناحیه را به مدت چند هفته تسکین دهد. برخی داروهای ضد افسردگی و یا برخی داروهای ضد صرع نیز میتوانند درد دنبالچه را آرام کنند.
- جراحی: در عمل جراحی قطع دنبالچه یا ٬٬کوکسیگکتومی٬٬ (coccygectomy)، استخوان دنبالچه از بدن برداشته میشود. این عمل جراحی معمولا زمانی توصیه میشود که هیچ کدام از روشهای درمانی دیگر موثر واقع نشده باشند.